AGREST
W pierwszych dwóch latach uprawy, cięcie agrestu piennego opiera się na uformowaniu jego korony. Formowanie jest zbliżone sposobem do formowania koron krzewu, który prowadzony jest przy gruncie. Co istotne po wysadzeniu roślin ich pnie muszą zostać przywiązane do palików, niższych o 3-4 cm od wysokości pnia.
Podczas wiosny w trakcie pierwszego roku po posadzeniu agrestu piennego należy skrócić pędy korony rośliny aż o połowę. W przypadku, gdy składa się ona z dwóch pędów, to jeden wycina się całkowicie lub skraca na dwa oczka od nasady. Przewodnik przycina się o 1/3 długości.
Wiosną drugiego roku z korony wycina się słabe i krzyżujące się pędy. Pozostałe skraca się o 1/3 długości. W przypadku, gdy któryś z pędów zbyt silnie rośnie, powodując deformację korony, to musimy skrócić go więcej niż o 1/3 długości. Formowanie agrestu piennego kończymy, gdy korona ma 6-7 konarów szkieletowych.
Oprócz tego uformowane korony starszych krzewów agrestu piennego trzeba prześwietlić. W tym celu wycina się gałązki, które zbyt nisko zwisają i zagęszczają środek korony. Dodatkowo skracamy pędy, które zbyt silnie wybiegają w jedną stronę. Wycina się także pojawiające się na pniu lub u jego nasady odrosty z podkładki.
Cięcie po posadzeniu: luty – marzec,
Cięcie rosnącego: luty – marzec
Cięcie uzupełniające: brak potrzeby
ARONIA
Młode krzewy aronii należy przyciąć wiosną, nawet po posadzeniu. Aronia sadzona jesienią z pierwszym cięciem musi poczekać do najbliższej wiosny. Gałązki skraca się wtedy o 1/2 wysokości. Pędy krzywe oraz leżące należy usunąć całkowicie. Wybiera się wtedy ok. 3 najsilniejsze pędy, a pozostałe wycina się całkowicie. Aronie które zostały zakupione w pojemnikach są już wcześniej przycięte.
W kolejnych latach aronia sama zbuduje swój naturalny pokrój, nie trzeba więc krzewu w żaden sposób formować. Dorosłe drzewo będzie jednak mocno zagęszczone. Aby prześwietlić krzew aronii usuwa się kilka najstarszych konarów, w ten sposób zostanie odmłodzona. Aronia owocuje na pędach 2-6 letnich, te najstarsze więc jedynie zagęszczają krzew. Aronie najlepiej przycinać wiosną lub po kwitnieniu, ale wówczas część owoców zostanie wycięta. Warto także wycinać pędy zbyt szeroko rozłożone lub podkładające się, np. o 1/3 lub nawet 1/2.
Cięcie po posadzeniu: w uprawie amatorskiej nie ma potrzeby; ewentualnie przycina się tylko słabe sadzonki od przełomu stycznia i lutego (I-II) do fazy pęcznienia pąków (zwykle marzec), zarówno posadzone jesienią, jak i wiosną
Cięcie rosnącej: od przełomu stycznia i lutego (I-II) do fazy pęcznienia pąków (zwykle marzec) albo po zbiorze owoców, czyli zwykle w sierpniu (VIII)
Cięcie uzupełniające: brak potrzeby
BORÓWKA AMERYKAŃSKA
Cięcie pielęgnacyjne można wykonywać do momentu nabrzmiewania pąków kwiatowych.
W pierwszej kolejności należy usunąć pędy uszkodzone na wskutek mrozu.
Następnie usuwa się pędy słabe, skierowane do wnętrza korony i nie "rokujące sukcesu".
Cięcie prześwietlające to wycinanie starych pędów u podstawy (4 letnich lub starszych). Borówka owocuje najlepiej na pędach 2-3 letnich.
Krzew często prowadzi się tak, aby miał 6-8 pionowych pędów głównych.
Silne cięcie prześwietlające najczęściej wykonuje się od 4-5 roku po posadzeniu, gdy widzimy taką potrzebę.
W trakcie sezonu krzewy mogą być porażane przez choroby. Jeśli patogen pojawi się na pędach rośliny należy przyciąć niezależnie od terminu!
Cięcie po posadzeniu: luty – marzec (II-III), także posadzone jesienią
Cięcie rosnących: luty – marzec (II-III)
Cięcie uzupełniające: nie ma potrzeby
JAGODA KAMCZACKA
Przycinanie jagody kamczackiej wykonujemy dopiero w piątym roku od posadzenia rośliny. Cięcie jagody kamczackiej powinno polegać przede wszystkim na usuwaniu starych pędów z głębi krzewu, co pozwoli lepiej doświetlić roślinę oraz pobudza do wzrostu.
Kolejnym ważnym zabiegiem podczas przycinania jagody kamczackiej jest usunięcie pędów położonych nisko i kładących się na ziemi, gdyż zawiązuje się na nich najmniej owoców. Ponadto osłabiają roślinę i sprawiają, że plony są mniej obfite. Tego typu cięcie prześwietlające warto wykonywać mniej więcej co dwa lata.
W przeciwieństwie do wielu innych roślin i krzewów przycinanie jagody kamczackiej najlepiej przeprowadzić tuż po owocowaniu, czyli latem. Trzeba pamiętać, że cięcie nie może odbywać się w czasie wilgotnej i deszczowej pogody. Najlepiej wykonać ten zabieg w suchy i lekko zachmurzony dzień.
Do przycinania jagody kamczackiej używamy ręcznych nożyc lub sekatora. Należy zatroszczyć się o to, by narzędzie było czyste, ostre i działało płynnie. Dzięki temu regeneracja rośliny po cięciu będzie znacznie szybsza i łagodniejsza.
Cięcie jagody kamczackiej po posadzeniu: nie ma potrzeby
Cięcie jagody kamczackiej rosnącej: luty – marzec (II-III) albo po zbiorze owoców
Cięcie jagody kamczackiej uzupełniające: nie ma potrzeby
JEŻYNA
Cięcie jeżyn po posadzeniu
Jeżyny zaliczamy do krzewów wieloletnich, które owocują na pędach dwuletnich. Ma to ogromne znaczenie, zwłaszcza przy wykonywaniu zabiegu cięcia.
Najlepszym terminem do przeprowadzenia cięcia jeżyn po posadzeniu jest wiosna (marzec). Wówczas przycinamy rośliny na wysokość 30 cm nad ziemią. Wzmocni to ich system korzeniowy, który silniej i szybciej się rozrośnie (roślina nie będzie odżywiała wówczas pędów).
Cięcie jeżyn na owocowanie
Pierwsze cięcie jeżyn plonujących na dwuletnich pędach przeprowadzamy latem. Po osiągnięciu przez pędy długości ok. 2,5 m przeprowadzamy cięcie wierzchołkowe, które pobudza jeżyny do wytworzenia pędów bocznych, z których w następnym roku będziemy zbierać owoce.
Na początku następnego sezonu wegetacyjnego (wiosną) przeprowadzamy cięcie pędu głównego do wysokości ok. 1,5 m, a pędy boczne skracamy do 40 cm nad ziemią. Przycięcie pędów wegetatywnych spowoduje, że cały wzrost naszej jeżyny zostanie skierowany na wytworzenie pędów owoconośnych oraz pąków. Zabieg pozwoli cieszyć się obfitymi plonami.
Cięcie jeżyn po owocowaniu
Kolejne cięcia jeżyn wykonujemy późnym latem po zbiorach i polegają one na usunięciu wszystkich pędów dwuletnich oraz jednorocznych - jeżeli są w nadmiarze. W tym przypadku zabieg cięcia ma na celu zapobieganie zbyt dużemu zagęszczeniu roślin, i tym samym zmniejsza ryzyko porażenia jeżyn przez choroby grzybowe jeżyn, takie jak szara pleśń, i jest czynnością profilaktyczną chroniącą przed szkodnikami jeżyny, tj. przędziorkami, szpecielami i kwieciakiem. Wpływa również na wielkość plonów. Wycinamy również odrosty wyrastające z korzeni jeżyn.
Zabiegi pomocnicze po cięciu jeżyn
Bezpośrednio po wykonaniu cięcia jeżyn powinniśmy pędy, które pozostały nieprzycięte, położyć na ziemi i przykryć słomą w celu zabezpieczenia ich przed spadkami temperatur. Jeżyny uprawiane w naszych warunkach klimatycznych nie mają pełnej mrozoodporności. Przykrycie ich na zimę jest niezbędne, ponieważ jeżyna bezkolcowa źle znosi mrozy i bez ochrony naszego krzewu możemy stracić plony.
Cięcie po posadzeniu: nie ma potrzeby
Cięcie rosnących: po zbiorze owoców, czyli wrzesień – październik (IX-X)
Cięcie uzupełniające: luty – marzec (II-III); tylko zbyt długie pędy
MALINOJEŻYNA
Niezwykle ważnym zabiegiem pielęgnacyjnym w uprawie malinojeżyny jest również cięcie. Przeprowadza się je późnym latem lub wczesną jesienią (po owocowaniu, koniec sierpnia-początek września), wycinając u podstawy wszystkie pędy dwuletnie, które latem owocowały oraz pędy chore, uszkodzone i słabe.
W tym czasie należy też przywiązać do podpór tegoroczne przyrosty (skraca się je do długości ok. 1,5-1,6 m), które wydadzą owoce w następnym roku. W razie potrzeby skraca się im również odgałęzienia boczne do długości ok. 25-30 cm.
Cięcie po posadzeniu: luty – marzec (III), także posadzone jesienią
Cięcie rosnących: po zbiorze owoców, czyli zwykle wrzesień – październik (IX-X)
Cięcie uzupełniające: luty – marzec (II-III); tylko zbyt długie pędy
Malina
Cięcie malin po posadzeniu: marzec (III), także posadzone jesienią
Cięcie malin rosnących: po owocowaniu, czyli sierpień (VIII) lub październik – listopad (X-XI) w zależności od odmiany
Cięcie malin uzupełniające: maj (V), ale tylko nadmiernie zagęszczone krzewy oraz ewentualnie wyrównuje się wysokość szpalerów malin rosnących przy drutach (zwykle do około 120 cm)
Porzeczka biała
Cięcie porzeczek białych po posadzeniu: luty – marzec (II-III), także posadzone jesienią
Cięcie porzeczek białych rosnących: luty – marzec (II-III), albo po zbiorze owoców
Cięcie porzeczek białych uzupełniające: nie ma potrzeby; ewentualnie porzeczkom w pierwszym roku po posadzeniu można uszczykiwać wierzchołki zielonych pędów
Porzeczka czarna
Cięcie porzeczek czarnych po posadzeniu: luty – marzec (II-III), także posadzone jesienią
Cięcie porzeczek czarnych rosnących: luty – marzec (II-III), albo po zbiorze owoców
Cięcie porzeczek czarnych uzupełniające: nie ma potrzeby
Porzeczka czerwona
Cięcie porzeczek czerwonych po posadzeniu: luty – marzec (II-III), także posadzone jesienią
Cięcie porzeczek czerwonych rosnących: luty – marzec (II-III) albo po zbiorze owoców
Cięcie porzeczek czerwonych uzupełniające: nie ma potrzeby; ewentualnie porzeczkom w pierwszym roku po posadzeniu można uszczykiwać wierzchołki zielonych pędów
Cięcie porzeczkoagrestu po posadzeniu: luty – marzec (II-III), także posadzone jesienią
Cięcie porzeczkoagrestu rosnącego: luty – marzec (II-III) albo po zbiorze owoców
Cięcie porzeczkoagrestu uzupełniające: nie ma potrzeby
Cięcie winorośli po posadzeniu: kwiecień (IV), także posadzone jesienią
Cięcie winorośli rosnącej: luty – marzec (II-III), zwykle gdy kwitną przebiśniegi
Cięcie winorośli uzupełniające (letnie): lipiec – sierpień (VII-VIII)
